Περίπτωση μητροκτονίας, επίθεση με φτυάρι σε συγγενή, ανήλικος που απειλεί με μαχαίρι τον πατέρα του, αλληλομηνύσεις πατέρα με γιους, ενδοοικογενειακό επεισόδιο με τσεκούρι, μπαλτάς κατά μητέρας(!) στο Μεσολόγγι και… δάγκωμα πατέρα από κόρη, άγριος ξυλοδαρμός γυναικός από σύζυγο , όλα αυτά εντός Φεβρουαρίου και μόνο!

Πρόκειται σίγουρα για μια μίνι-επιδημία ενδοοικογενειακής βίας η οποία τρομάζει μεν αλλά μάλλον είναι ένα εγγενές πρόβλημα που τώρα φαίνεται περισσότερο σε μια κοινωνία που έχει κι άλλα προβλήματα. Μην ξεχνάμε ότι τον τελευταίο μόνο μήνα καταγράφτηκαν  δυο αυτοκτονίες σε Αγρίνιο και Σταμνά, μαζί με δύο ακόμη απόπειρες, ευτυχώς αποτυχημένες, στο Αγρίνιο…

Το φαινόμενο δεν είναι καινούριο παρότι σίγουρα υπάρχει έξαρση. Η οικονομική κρίση παίζει πολύ σημαντικό ρόλο και κορυφώνεται τα τελευταία δύο χρόνια. Και μόνο την πρόσφατη έκθεση της ΤτΕ να λάβει κανείς υπόψη του περί φτωχοποίησης του μέσου Έλληνα κατά 8%  μέσα στο 2015 γίνεται αντιληπτό ότι το πρόβλημα εξακολουθεί και διογκώνεται. Όμως, ειδικά σε περιοχές σαν τη δική μας, δεν πρόκειται για κάτι καινοφανές. Οι οικογενειακές δομές και σχέσεις ποτέ δεν ήταν στα καλύτερά τους και δεν είναι τυχαίες οι αναφορές αστυνομικών που λένε ότι παλιά δεν υπήρχε αυτή η πληθώρα ΜΜΕ και η άμεση διασπορά της είδησης, οπότε δεν γινόταν αντιληπτή η ακριβής έκταση του ζητήματος.

Σύμφωνα με έγκυρες πηγές τα περιστατικά είναι πολλαπλάσια, ίσως να φτάνουν σε επίπεδα τριπλάσια ή και τετραπλάσια από όσα βλέπουν το φώς της δημοσιότητας ! Σε ανεπίσημες συζητήσεις που γίνονται μεταξύ των αρχών πάντως, είτε πρόκειται για αστυνομικούς είτε για δικαστές μοιάζει να ήταν γνωστή από παλιά η συχνότητα τέτοιων φαινομένων. Είναι όμως χαρακτηριστικό της κατάστασης που επικρατεί στην περιοχή του Αγρινίου πως τα περιστατικά είναι πολλαπλάσια σε σχέση με αυτά που καταγράφονται στο αστικό κέντρο της Πάτρας!

Στα περιστατική «έμφυλης» οικογενειακής βίας, συνήθως βιαιοπραγίες αντρών προς τις γυναίκες τους των τελευταίων ημερών συνέβη το εξής παράδοξο. Αν και δημοσιεύτηκαν εντούτοις ελάχιστα προχώρησαν δικαστικά και ακόμη λιγότερα έφτασαν να ζητήσουν βοήθεια. Όπως λέει ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Πρόνοιας κ. Κώστας Καλαντζής, στο Αγρίνιο το τελευταίο διάστημα οι δομές του δήμου δεν ενοχλήθηκαν για τέτοια περιστατικά. Σε μια δυο περιπτώσεις που υπήρξε μια αρχική επαφή τελικά δεν εμφανίστηκαν γυναίκες που να ζητήσουν συγκεκριμένη βοήθεια. «Δεν νομίζω ότι είναι από έλλειψη εμπιστοσύνης προς τις δομές, αλλά περισσότερο ότι τέτοια περιστατικά «λύνονται» μετά εσωτερικά στην οικογένεια, χωρίς να μπορώ να πω ότι αυτό είναι πάντα για καλό. Σίγουρα υπάρχει και φόβος αλλά συχνά είναι και μια διάθεση να ακουστεί το πρόβλημα των γυναικών και μετά επανέρχεται μια σχετική κανονικότητα, όσο μπορεί να ειπωθεί κάτι τέτοιο».

Πρόσφατες έρευνες έδειξαν περιέργως ότι οι χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου και η Ελλάδα έχουν πολύ χαμηλότερες επιδόσεις στην άσκηση βίας κατά των γυναικών από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Δηλαδή σε χώρες στις οποίες η ισότητα των φύλων είναι ενισχυμένη, όπως οι σκανδιναβικές, τα περιστατικά βίας να είναι περισσότερα. Γιατί συμβαίνει όμως αυτό; Είναι τα κρούσματα βίας κατά των γυναικών πράγματι λιγότερα στην Ελλάδα;

Μάλλον η ενισχυμένη ισότητα των φύλων σε μια χώρα συμβάλλει σε υψηλότερα επίπεδα δημοσιοποίησης των ζητημάτων βίας, ενώ στην χώρα μας, η έμφυλη βία είναι κατά ένα τρόπο «κανονικότητα», ενώ μέχρι το 2006 δεν υπήρχε καν νομικό πλαίσιο για την κακοποίηση των γυναικών. Τα τελευταία χρόνια απλά καταγγέλλεται.

Στην Ελλάδα η ενδοοικογενειακή βία κατά των γυναικών είναι ένα θέμα ταμπού. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ή άσκηση βίας στις διάφορες μορφές της (λεκτική, σωματική, σεξουαλική) ήταν μέρος της καθημερινότητας.  Ο νόμος 35000/2006 είναι η πρώτη νομική παρέμβαση προς αυτή τη κατεύθυνση ενώ σήμερα έχουμε και κάποιες δομές που έρχονται να βοηθήσουν τις κακοποιημένες γυναίκες και να αναδείξουν το πρόβλημα πχ η τηλεφωνική γραμμή SOS 15900, τα Συμβουλευτικά Κέντρα κατά της ενδοοικογενειακής βίας, οι Ξενώνες φιλοξενίας κακοποιημένων. Κατά ένα τρόπο λοιπόν, η αύξηση των κρουσμάτων βίας οφείλεται, όσο οξύμωρο και εάν ακούγεται αυτό, στην χειραφέτηση των γυναικών, με την έννοια ότι το πρόβλημα είναι πιο ορατό από ότι στο παρελθόν.

Φόβος και σιωπή οι μεγαλύτεροι εχθροί

Το «Γεγονός» απευθύνθηκε σχετικά στην κ. Αθανασία Δημητρίου, ψυχολόγο και επιστημονική υπεύθυνο του Κέντρου Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας «ΟΔΥΣΣΕΑΣ». «Εμείς έχουμε προγράμματα τα οποία βοηθούν τους ανθρώπους που υφίστανται βία», μας εξήγησε, συμπληρώνοντας όμως: «Το ζήτημα δεν είναι τόσο κάποια έλλειψη πόρων λόγω κρίσης, άλλωστε εμείς έχουμε τακτική επιχορήγηση από το υπουργείο και σχεδιάζουμε τις δράσεις μας, αλλά είναι ότι οι άνθρωποι που υφίστανται τη βία, και στο οικογενειακό τους περιβάλλον και αλλού-υπάρχουν πολλές μορφές βίας που είναι σε έξαρση-, συχνά είναι φοβισμένοι και δεν κάνουν το επόμενο βήμα. Ξέρετε οι άνθρωποι που υφίστανται την βία στην οικογένεια έχουν συγκεκριμένο προφίλ. Πρέπει να στηριχτούν πολύ για να περάσουν στο επόμενο στάδιο γιατί το πιο σύνηθες που συμβαίνει είναι να επιστρέφουν στο περιβάλλον της βίας. Αυτό που κάνουμε εμείς είναι η ψυχολογική στήριξη και η προσπάθεια να μας εμπιστευτούν. Αυτό δεν έχει πάντα επιτυχία αλλά, ειδικά στις πολύ σοβαρές περιπτώσεις, επιδιώκουμε να πάνε σε προστατευόμενο ή και κλειστό περιβάλλον. Δυστυχώς δεν έχει σπάσει το ταμπού».

Το Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας «ΟΔΥΣΣΕΑΣ» έχει προγραμματίσει για την ενημέρωση του κόσμου μια εκδήλωση στο Παπαστράτειο Μέγαρο στις 25 Ιουνίου. Αυτή δεν θα λύσει το σχετικό πρόβλημα, όπως εξηγεί η κ. Δημητρίου, αλλά, με τους πολύ επιφανείς ανθρώπους που θα συμμετάσχουν, τουλάχιστον θα ενημερωθεί το κοινό για την έκταση του προβλήματος και θα απενοχοποιηθεί κάπως η αναζήτηση βοήθειας από όσους ζουν μέσα στη βία.